Emisja głosu
Emisja głosu to poprawne operowanie głosem w mowie lub śpiewie. Do tego celu wykorzystuje się znane z akustyki zjawisko rezonansu. Polega to na tym, aby strumień drgającego powietrza umiejętnie skierować na rezonatory – jamę gardłową, nosową i ustną. Wtedy otrzymasz największą amplitudę drgań, a w konsekwencji odpowiednio silny, czysty i dźwięczny głos.
Od poprawności emisji głosu uzależnione są efekty artykulacji, frazowania i akcentowania, a nawet wymogi kultury żywego słowa. W dobrej emisji głosu chodzi o to, aby przy minimalnym wysiłku, przy jak najmniejszym obciążeniu wiązadeł głosowych uzyskać jak najpełniejsze brzmienie i jak najlepszą nośność głosu.
Celem ćwiczeń głosowych jest:
- ustalenie średniego położenia głosu, to znaczy charakterystycznej dla danej osoby wysokości głosu
- wyrobienia miękkiego nastawienia głosu – drgania fałdów głosowych pojawiają się wcześniej niż ich zwarcie
- umiejętność kierowania głosu na maskę, czyli na sklepienie podniebienia twardego
- wyrabianie umiejętności modulowania siły i wysokości głosu.
Ćwiczenia fonacyjne
Zestaw 1
- Długa fonacja głoski aaaaaa i innych samogłosek
- Wybrzmiewanie połączonych samogłosek aouaou. Słupek samogłoskowy:
- a e y i o u
- e y i o u a
- y i o u a e
- i o u a e y
- o u a e y i
- Fonacja głoski aaa z opuszczaniem ramion podniesionych wcześniej do boku
- Jak wyżej, tylko połączone samogłoski aou
- Wydłużanie głoski „m”
- Wydłużanie głosek mmmaaammmaaa, mmamma mia, mmmammma mia
- Wymawianie jednym cięgiem, na przykład, dni tygodnia, liczenie wronich ogonów (patrz podpunkt 11. w Zestawie 2)
- Wymawianie coraz dłuższych zdań na jednym wydechu
- Wyczuwanie wibracji nosa lub kości czaszki przy wymawianiu „m”, „n”
- Wymawianie głoski „a” nisko i wysoko – rezonatory piersiowe i głowowe
Zestaw 2
- W pozycji leżącej połóż wnętrze otwartej dłoń na twarzy. Nie uciskając nosa i warg, wymawiaj głoskę „mmm” płynnie, a potem „m… m… m…” w sposób przerywany. Staraj się zaobserwować wibracje i drżenia, jakie wywołuje głoska „m”. Przy czym zmieniaj położenia dłoni i szukaj miejsca, w którym dźwięk rezonuje najwyraźniej
- To samo ćwiczenie wykonaj z użyciem głoski nnn oraz „n… n… n...”
- W pozycji leżącej wymawiaj głoskę m, utrzymując dźwięk na jednym tonie na przemian „mmm” i „m… m… m…”
- Dodawaj do spółgłoski „m” samogłoski, pamiętając o utrzymaniu dźwięku na jednym tonie:
- mmmaaa, mmmooo, mmmuuu
- Wdech i na wydechu mormorando (mrucząc) na głosce „mmmmmm” zwieramy i otwieramy usta
- Mormorando z lekko wysuniętym językiem
- Wdech i na wydechu wypowiadaj „ma me mi mo mu” na jednym tonie
- Na wydechu śpiewaj głoskę „a” z wyciągniętym językiem na jednym tonie
- Wdech i na wydechu wypowiadaj:
- mamam, memem, mimim, momom, mumum
- zamm, zemm, zimm, zomm, zumm
- wamm, wemm, wimm, womm, wumm
- wamam, wemem, wimim, womom, wumum
- wija, wije, wijo, wiju
- Jola, Wiola
- na, ne, ni, no, nu
- nija, nije, nijo,niju
- da, de, di, do, du
- pa, pe, pi, po, pu
- appa, eppe, oppo, uppu
- tpa, tpe, tpi, tpo, tpu
- pta, pte, pti, pto, ptu
- dram, drem, drym, drom, drum
- dwam, dwem, dwym, dwom, dwum
- bam, bem, bim, bom, bum
- babam, bebem, bibim, bobom, bubum
- bram, brem, brym, brom, brum
- babba, babbe, babbi, babbo, babbu
- ga, ge, gi, go, gu
- fa, fe, fi, fo, fu
- af, ef, if, of, uf
- afa, efe, ifi, ofo, ufu
- Powtarzaj wyrazy, wydłużając głoskę „m”, na przykład:
- mmmoc, mmmost, mmmorze, mmmokry, mmmetrumm, mmmetoda, mmmelodia, mmmundur, mmmuzyka, mmmuskuły
- pommmoce, kommmpot, kammmera, hammmulec, sammmolot, wymmmowa, brammma, tammma, lammma, dammma
- tammm, powiemmm, mmmammm, dammm, dommm, albummm, poziommm, dymmm, sammm, łommm, grommm, złommm, ogrommm
- Na jednym wydechu mów znane wyliczanki lub, na przykład, licz wrony:
- jedna wrona bez ogona, druga wrona bez ogona, trzecia wrona bez ogona itd.